25. Composteren in het kort

24. Rotting versus rijping

Er zijn heel veel redenen om te composteren.

  • Je kunt er heel snel bodems mee herstellen die gedegradeerd zijn door kunstmest, pesticiden en zware machines en dergelijke.
  • Je brengt naast voedingsstoffen ook een enorme diversiteit aan micro-organismen terug in de bodem: een goede composthoop kan wel honderdduizend verschillende organismen bevatten. Zelfs een minieme hoeveelheid helpt al de biodiversiteit in de bodem te verhogen.
  • Planten worden gezonder en hebben minder last van ziektes. Dat komt door antibiotica en enzymen die door schimmels worden geproduceerd en opneembaar zijn voor de planten.
  • Door de enorme diversiteit is de kans dat vervuiling wordt afgebroken tot onschadelijke moleculen veel groter dan in de bodem. Zelfs lastige stoffen zoals paks (polycyclische aromatische koolwaterstoffen), dioxinen, hormonen (de pil) en antidepressiva kunnen worden afgebroken. Helemaal garanderen kun je het niet, maar in ons drinkwater zitten steeds meer ongewenste stoffen. Composteren kan een deel van de oplossing zijn.
Koude compost en wormencompost zijn verreweg superieur aan hete compost. Als compostwormen proberen te ontsnappen hebben ze het niet naar hun zin. Waarschijnlijk is het te vochtig, te warm of te licht of hebben ze geen eten meer. Foto: Toby Hudson CC BY-SA 3.0

Composteren is niet moeilijk, de natuur doet het meeste werk. Een paar aanwijzingen:

  • Om een goede composthoop te hebben, moet je zorgen voor de juiste verhouding tussen groene en bruine materialen. Dit heeft echter niets met de kleur te maken.
  • Groene materialen: alles wat relatief veel stikstof bevat. Dat zijn in de praktijk materialen die je in het voorjaar of de zomer verzamelt. Houtsnippers van levende bomen bevatten bijvoorbeeld veel stikstof (daarom warmen ze op als je ze op een hoop gooit).
  • Bruine materialen: alles wat relatief veel koolstof bevat. Dat zijn in de praktijk materialen die je in herfst en winter verzameld. In de herfst trekken bomen de meeste voedingsstoffen terug uit hun blaadjes (koolstof en calcium niet) voordat ze die laten vallen, herfstblaadjes zijn dus bruin. Als een plant zaden produceert, gaat daar de meeste stikstof naartoe. De plant zelf is dus bruin.
  • Gemiddeld gezien gebruik je drie handjes bruin op een handje groen, maar het hangt erg af van de gebruikte materialen.
  • De vochtigheidsgraad moet rond de 50% liggen. Dat is de vochtigheid van een uitgeknepen spons.
  • Koude compost is na een of twee jaar rijp, hete compost kan binnen enkele weken al rijp zijn.
  • Als de compostwormen verdwijnen is koude of wormencompost rijp.
  • Goede compost ruikt fijn -- als het stinkt is het geen goede compost.

Meer weten? Hier is een samenvatting van de workshop Composteren kun je leren:

26. Macro- en micronutriënten