18. Miraculeuze schimmels

17. Diversiteit

Elke keer doen schimmels weer dingen die mij van mijn stoel doen vallen van verbazing. De diversiteit is dan ook enorm; waarschijnlijk zijn er miljoenen soorten, waarvan er ongeveer honderdduizend beschreven zijn.

Er zijn verschillende functiegroepen:

  • saprofage schimmels halen voedingsstoffen en koolstof (C) uit dood hout
  • zwakteparasieten halen voedingsstoffen en koolstof uit levende planten
  • nemafage schimmels halen koolstof bijvoorbeeld uit dood hout, stikstof halen ze uit nematoden
  • mycorrhizale schimmels gaan een symbiose aan met planten, waar ze koolstof van krijgen. De schimmels geven er voedingsstoffen en water voor terug.
De gewone oesterzwam (Pleurotus ostreatus). Foto: CC BY 2.0 Charl de Mille-Isles

Sommige schimmels zijn ontzettend goed in het afbreken van vervuiling. Paul Stamets geeft in Mycelium Running een voorbeeld: door een berg grond, vervuild met olie, te enten met het mycelium van de gewone oesterzwam (Pleurotus ostreatus) kon de schimmel de berg in een maand tijd weer schoon krijgen. Stamets ontdekt om de haverklap een nieuwe eigenschap, maar waarschijnlijk is het allemaal nog steeds het puntje van het topje van de ijsberg.

Bekend zijn natuurlijk ook de medicinale toepassingen, zoals penicilline. Gisten zijn ook schimmels; bier, wijn, brood, tempeh -- het aantal producten waar schimmels voor nodig zijn is enorm. Zelfs voor bouwmaterialen is er veel potentie -- maar de vraag is wie er in een beschimmeld huis wil wonen.

Een nieuw ontdekte eigenschap is dat de sporen helpen bij het laten condenseren van waterdamp -- ze laten het dus regenen! Dit verklaart waarom er wolken ontstaan boven bossen.

Meer lezen over schimmels? Lees dan Schimmels: ondergewaardeerd, maar onmisbaar.

In dit filmpje vertel ik ook het een ander over schimmels, met name de mycorrhizale:

19. Mycorrhizale schimmels